Αντίληψη σώματος
Το σωματικό σχήμα ή εικόνα σώματος είναι η άμεση επίγνωση του σώματός μας, είτε βρίσκεται σε στάση (ακίνητο), είτε σε δυναμική στάση, δηλαδή σε κίνηση. Είναι από τις πρώτες ασκήσεις κινητικότητας που εξασκούν οι γονείς στα νεογέννητα μωράκια τους. Με κάθε ευκαιρία στο μπάνιο, στην αλλαγή της πάνας δείχνουμε τα μέρει του σώματος, τα ονομάζουμε και τα κινούμε στην αρχή που το μωρό έχει περιορισμένη κινητικότητα ενώ καθώς μεγαλώνει το προτρέπουμε να κάνει τις ασκήσεις ενεργήθηκα από μόνο του. Όταν κάνει λάθος του διορθώνουμε την κίνηση. Με την καθημερινή εξάσκηση το μωρό ανακαλύπτει το σωματικό του σχήμα – εικόνα σώματος .
Η ασκήσεις εργοθερεπείας βοήθουν τα νήπια να αναπτύξουν την εικόνα σώματος .
Το παιχνίδι στην εργοθερεπεία αποτελεί ένα μέσο για να μάθουμε στο νήπιο το σώμα του
- Δείχνουμε και ονομάζουμε το κεφάλι, τα μαλλιά και τα αισθητήρια όργανα που υπάρχουν σ’ αυτό
- Δείχνουμε και ονομάζουμε τα πάνω άκρα (χέρια, δάχτυλα, νύχια, αγκώνες, ώμοι, καρποί χεριών)
- Δείχνουμε και ονομάζουμε τα μέρη του κορμού μας
- Ονομάζουμε τα μέρη του σώματος μιας κούκλας
- Δείχνουμε εικόνες με ανθρώπους και ονομάζουμε τα διάφορα μέρη του σώματος
- Κλείνουμε τα μάτια και ονομάζουμε κάθε μέρος του σώματος που αγγίζουμε
- Αγγίζουμε μέρη του σώματος του διπλανού μας και τα ονομάζουμε
- Κρατάμε ένα σακουλάκι με σπόρους και το ακουμπάμε σε διάφορα σημεία του σώματος, ενώ συγχρόνως τα ονομάζουμε
- Τραγουδάμε το «χαρωπά τα δυο μου χέρια τα χτυπώ» κάνοντας τις ανάλογες κινήσεις
- Ομαδοποιούμε εικόνες με πρόσωπα που έχουν ένα κοινό σημείο
- Χρωματίζουμε κατόπιν υποδείξεως τα διάφορα μέρη του σώματος σε μια ασπρόμαυρη εικόνα
- Ανασυνθέτουμε κομματιασμένη εικόνα
- Συμπληρώνουμε μέρη του σώματος που λείπουν από μια ζωγραφιά
- Φτιάχνουμε με πλαστελίνη έναν απλό άνθρωπο
- Ζωγραφίζουμε έναν άνθρωπο
Τι εννοούμε με τον όρο διαταραχή στο σωματικό σχήμα – εικόνα σώματος
Με τον όρο διαταραχή του σωματικού σχήματος – εικόνα σώματος εννοούμε ότι ένα παιδί δεν διαθέτη την απαραίτητη αντίληψη σώματος . Το σωματικό σχήμα – εικόνα σώματος είναι ελάχιστα επεξεργασμένο, δεν διαθέτει σωματογνωσία π.χ. που είναι η πλάτη, κοιλιά, λαιμός κ.α. και στα ιχνογραφήματα του, όταν δηλαδή του ζητηθεί να ζωγραφίσει τον εαυτό του σε χαρτί, η ανθρώπινη φιγούρα που θα φτιάξει είναι φτωχή σε σχέση με την ηλικία του. Για παράδειγμα, το παιδί μπορεί να σχεδιάσει για ανθρωπάκι ένα κεφάλι με μάτια, μύτη, στόμα, χέρια και πόδια που ξεκινούν από το κεφάλι, χωρίς να έχει σχεδιάσει τον κορμό.
