Βασικά σημεία
Οι πέντε ειδικεύσεις της εργοθεραπείας που ασχολούνται θεραπευτικά με παιδιά και εφήβους είναι η αναπτυξιακή, η παιδιατρική, η παιδοψυχιατρική, η νευρολογική και η μαθησιακή εργοθεραπεία.
Ο εργοθεραπευτής είναι ένας επιστήμονας υγείας, που ασχολείται με βρέφη, παιδιά, νήπια και ενήλικες.
Συνήθως, ο κάθε εργοθεραπευτής εξειδικεύεται σε ένα επιστημονικό πεδίο, το οποίο και ασκεί επαγγελματικά.
Σε αυτήν τη σελίδα θα βρείτε:
Τι είναι ο εργοθεραπευτής
Ο εργοθεραπευτής είναι ένας επιστήμονας υγείας με πανεπιστημιακή εκπαίδευση, που βοηθά βρέφη, νήπια, παιδιά, εφήβους και ενήλικες να αποκτήσουν (ή να ανακτήσουν) λειτουργικές δεξιότητες που απαιτούνται στην καθημερινή ζωή.
Εάν το παιδί σας έχει διαγνωσμένο πρόβλημα που χρήζει εργοθεραπείας ή υποψιάζεστε ότι έχει κάποια αναπτυξιακή διαταραχή, επικοινωνήστε για να γίνει αρχικά αξιολόγηση εργοθεραπευτική και να σας δοθούν συμβουλές σχετικά με το τι πρέπει να κάνετε για να λύσετε το πρόβλημα. Με τη συνεργασία σας και την εμπιστοσύνη στον εργοθεραπευτή θα βοηθήσετε το παιδί σας να λύσει το πρόβλημα έγκαιρα.
Ποιες είναι οι ειδικεύσεις της εργοθεραπείας με παιδιά και εφήβους;
Σήμερα, υπάρχουν πολλές και διάφορες ειδικεύσεις στην εργοθεραπεία και χωρίζονται ανάλογα με τα άτομα ή το πρόβλημα στο οποίο καλείται ο εργοθεραπευτής να παρέμβει. Θα σας αναφέρουμε τις ειδικεύσεις που αφορούν τη βρεφική, παιδική και εφηβική ανάπτυξη.
Οι εργοθεραπευτές που είναι ειδικευμένοι στο νευρολογικό-ορθοπεδικό τομέα είναι υπεύθυνοι για ασθενείς με εγκεφαλικά επεισόδια, παιδικούς όγκους, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και εγκεφαλική παράλυση.
Η παιδοψυχιατρική εργοθεραπεία είναι μια από αυτές τις ειδικεύσεις και ασχολείται με παιδιά και εφήβους, που αντιμετωπίζουν καταστάσεις όπως κατάθλιψη, διαταραχές συμπεριφοράς, ψυχικές ασθένειες, διατροφικές διαταραχές κι εξάρτηση από ναρκωτικά και αλκοόλ.
Η αναπτυξιακή εργοθεραπεία είναι μια από αυτές τις ειδικεύσεις και ασχολείται με παιδιά και εφήβους, που αντιμετωπίζουν αυτισμό, διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, αναπτυξιακές καθυστερήσεις.
Η μαθησιακή εργοθεραπεία είναι μια από αυτές τις ειδικεύσεις και ασχολείται με παιδιά και εφήβους, που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες–δυσλεξία, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, υπερκινητικότητα.
Η παιδιατρική εργοθεραπεία, παρεμβαίνει σε περιπτώσεις παιδιών που εμφανίζουν καταστάσεις όπως γενετικά σύνδρομα, νοητική υστέρηση.
Οι εργοθεραπευτές βοηθούν παιδιά από τη βρεφική ηλικία μέχρι την εφηβεία με διαγνωσμένα νοσήματα νευρολογικές παθήσεις, αναπτυξιακές διαταραχές, μαθησιακά προβλήματα, ψυχοσυναισθηματικά, ψυχιατρικά νοσήματα.
Οι εργοθεραπευτές που ασχολούνται με παιδιά ασκούν την παιδιατρική εργοθεραπεία.
Οι εργοθεραπευτές που ασχολούνται με αναπτυξιακές διαταραχές παιδιών και εφήβων ασκούν την αναπτυξιακή εργοθεραπεία.
Οι εργοθεραπευτές που ασχολούνται με ψυχιατρικά περιστατικά ασκούν την ψυχιατρική εργοθεραπεία.
Οι εργοθεραπευτές συμμετέχουν σε ειδικά θεραπευτικά προγράμματα, όπως είναι η πρώιμη παρέμβαση και τα εξωτερικά προγράμματα.
Οι 12 τομείς με τους οποίους ασχολούνται οι εργοθεραπευτές σε παιδιά και εφήβους με αναπτυξιακές διαταραχές
Οι τομείς στους οποίους παρεμβαίνει ο Εργοθεραπευτής είναι:
Οπτικοκινητικός συντονισμός: ικανότητα να συγχρονίζει την οπτική πληροφορία με την κίνηση του σώματος, ρίψη μπάλας σε στόχο, χρήση ψαλιδιού, μολυβιού.
Δραστηριότητες καθημερινής ζωής: ένδυση-απόδυση, αυτοεξυπηρέτηση (προσωπική υγιεινή), σίτιση (Μάσηση – Κατάποση).
Γνωστικές αντιληπτικές δεξιότητες: οπτική αντίληψη, βασικές έννοιες, χωρικός & χρονικός προσανατολισμός, παρατηρητικότητα, μνήμη κτλ.).
Μαθησιακές δεξιότητες: επίπεδο διέγερσης, οργάνωση της μάθησης, συγκέντρωση- προσοχή, μνήμη, μίμηση, οπτική και ακουστική αντίληψη, χωρικός και χρονικός προσανατολισμός, σχολείο – οργάνωση μελέτης.
Αδρή κινητικότητα και συντονισμός: επιδεξιότητα άνω και κάτω άκρων, πλευρίωση, στατικός έλεγχος, ισορροπία, κινητικός σχεδιασμός και οργάνωση, αμφίπλευρος συντονισμός.
Λεπτή κινητικότητα και συντονισμός: λεπτοί χειρισμοί χεριών- δακτύλων (βελτίωση στη σταθερότητα, στη δύναμη και στη θέση), γραφοκινητικές δεξιότητες.
Αισθητηριακές δεξιότητες: Aισθητηριακή ρύθμιση (sensory modulation), αισθητηριακή επεξεργασία και οργάνωση των ερεθισμάτων που προέρχονται από το απτικό-ιδιοδεκτικό-αιθουσαίο-οπτικό-οσφρητικό-γευστικό σύστημα.
Κοινωνικές δεξιότητες: βλεμματική επαφή, κανόνες, κοινωνική ανταπόκριση, συναισθηματική επαφή, δεξιότητες αλληλεπίδρασης, ακολουθία κοινωνικών κανόνων.
Εκτελεστικές λειτουργίες (πράξη, οργάνωση, συγκέντρωση – προσοχή, μνήμη).
Συγκέντρωση προσοχής (εστίαση προσοχής- διατήρηση προσοχής).
Αυτορρύθμιση self-regulation (διέγερση- ρύθμιση της υπερκινητικότητας- παρορμητικότητας, δυσπροσάρμοστη συμπεριφορά στη νηπιακή ηλικία).
Πράξη, μίμηση λειτουργικού παιχνιδιού και παιχνιδιού προσποίησης, κοινωνική συμμετοχή, συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία και απόδοση στην εργασία.
Τι είναι η νευρολογική εργοθεραπεία
Ασχολείται με κινητικές νευρολογικές διαταραχές ή αναπηρίες. Ο στόχος της νευρολογικής εργοθεραπείας είναι να βοηθήσει το παιδί να αποκτήσει στο καλύτερο δυνατό τη φυσιολογική κίνηση. Ρόλος του εργοθεραπευτή είναι να εφαρμόσει θεραπευτικές τεχνικές για να αναχαιτίσει τα παθολογικά πρότυπα κίνησης και να διευκολύνει τα φυσιολογικά πρότυπα.
Ορισμένες από τις νευρολογικές διαταραχές με τις οποίες ασχολείται ο Εργοθεραπευτής είναι:
Υψηλός κίνδυνος εγκεφαλικής βλάβης – Πρώιμη παρέμβαση
Διαταραχές μυϊκού τόνου (λόγω προωρότητας)
Βλάβη του κεντρικού νευρικού συστήματος
Βλάβη του περιφερειακού νευρικού συστήματος
Καθυστέρηση της κινητικής ανάπτυξης
Ψυχοκινητική καθυστέρηση
Εγκεφαλική παράλυση
Σύνδρομα (Ret, Down κλπ)
Μυοπάθειες
Αισθητηριακές αποκλίσεις
Λανθασμένα κινητικά πρότυπα λόγω προβλήματος όρασης – ακοής
Αναπνευστικές διαταραχές (νεογνική – παιδική ηλικία)
Νευρομυική δυστροφία
Η νευρολογική εργοθεραπεία ασκείται με την κλασική εργοθεραπευτική προσέγγιση, αλλά και με ειδικευμένες θεραπευτικές μεθόδους, όπως είναι N.D.T. -Bobath.
Η εργοθεραπεία που παρέχεται, στηρίζεται στις βασικές αρχές της Νευροεξελικτικής Αγωγής (NDT-Bobath) και εκτελείται από πιστοποιημένο Εργοθεραπευτή στη N.D.T. –Bobath.
Τι είναι η παιδιατρική εργοθεραπεία
Η Παιδιατρική εργοθεραπεία απευθύνεται στα παιδιά και τα αντιμετωπίζει με ένα ολιστικό τρόπο, έχοντας ως στόχο να αναπτύξουν, να επανακτήσουν ή να διατηρήσουν δεξιότητες απαραίτητες για να συμμετέχουν σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους (ΑΟΤΑ, 2006).
Στην παιδιατρική εργοθεραπεία, ο σκοπός είναι να μπορέσει το παιδί να είναι λειτουργικό και αυτόνομο σε όλα τα περιβάλλοντα που ζει και δραστηριοποιείται (σπίτι, σχολείο κλπ).
H παιδιατρική εργοθεραπεία βοηθά τα βρέφη, νήπια, παιδιά και εφήβους σε νοητικά, συναισθηματικά και κοινωνικά ελλείμματα που μπορεί να έχουν, λόγω νοητικής υστέρησης και γενετικών νοσημάτων κ.α.
H παιδιατρική εργοθεραπεία δραστηριοποιείται, δίνει λύσεις σε προβλήματα που αφορούν βασικούς άξονες της φυσιολογικής ανάπτυξης.
Ορισμένες από τις νευρολογικές διαταραχές με τις οποίες ασχολείται ο παιδιατρικός Εργοθεραπευτής είναι:
Νοητική υστέρηση
Γενετικά σύνδρομα που σχετίζονται με νοητικές μειονεξίες
Σύνδρομο Down
Σύνδρομο Prader willi
Σύνδρομο Fragile X syndrome – FRAX
Σύνδρομο Tourette
Η παιδιατρική εργοθεραπεία ασκείται με την κλασική εργοθεραπευτική προσέγγιση, με κύρια θεραπευτικά μέσα το παιχνίδι, όπως και άλλα υλικά, για παράδειγμα μπάλες, πλαστελίνη, κατασκευές, χειροτεχνίες, ζωγραφική, πάζλ, κούνιες, σχοινάκια κ.ά. Μέσα από το παιχνίδι επιτυγχάνουμε την ενεργητική συμμετοχή του παιδιού και κατακτούμε τους θεραπευτικούς στόχους του προγράμματος εργοθεραπείας.
Τι είναι η αναπτυξιακή εργοθεραπεία
Η αναπτυξιακή εργοθεραπεία έχει δημιουργηθεί τα τελευταία 25 χρόνια και απευθύνεται στα παιδιά που έχουν διαγνωστεί με αναπτυξιακή καθυστέρηση ή αναπτυξιακές διαταραχές. Βοηθά το παιδί να αναπτύξει ορισμένες δεξιότητες που δεν έχει αναπτύξει επαρκώς ή είναι πολύ χαμηλές.
Στην αναπτυξιακή εργοθεραπεία, ο σκοπός είναι να μπορέσει το παιδί να ανακτήσει τη λειτουργικότητά του, να γίνει αυτόνομο στην καθημερινή του ζωή στο σπίτι, το σχολείο κλπ.
H αναπτυξιακή εργοθεραπεία δραστηριοποιείται, δίνει λύσεις σε προβλήματα που αφορούν βασικούς άξονες της φυσιολογικής ανάπτυξης.
Η αναπτυξιακή εργοθεραπεία στηρίζεται στις βασικές αρχές της Νεύρο –αναπτυξιακής θεωρίας που βασίζεται στο μοντέλο αναπτυξιακών οροσήμων, αλλά και σε συμπεριφοριστικές θεραπευτικές τεχνικές. Συνήθως, οι αναπτυξιακοί εργοθεραπευτές είναι πιστοποιημένοι στην αναπτυξιακή θεραπεία.
Ο αναπτυξιακός εργοθεραπευτής λειτουργεί συμβουλευτικά προς το σπίτι και το σχολικό πλαίσιο, προτείνοντας παρεμβάσεις που στόχο έχουν την ενίσχυση της θεραπευτικής προσπάθειας.
Ορισμένες από τις αναπτυξιακές διαταραχές με τις οποίες ασχολείται ο αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής είναι:
Αναπτυξιακή καθυστέρηση
Αναπτυξιακά προβλήματα παιδιών με προωρότητα
Αναπτυξιακή καθυστέρηση λόγου
Αναπτυξιακή διαταραχή κινητικού συντονισμού
Αναπτυξιακή Δυσπραξία
Ειδικές Μαθησιακές δυσκολίες
Δυσλεξία
Γλωσσικές αναπτυξιακές διαταραχές
Διαταραχές συμπεριφοράς
Πρώιμος νηπιακός αυτισμός
Αυτισμός
Διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές
Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/ υπερκινητικότητα ΔΕΠ-Υ
Διαταραχές στην αυτορρύθμιση
Ευφυΐα/χαρισματικά παιδιά
Αναπτυξιακά προβλήματα παιδιών με χρόνια νευρολογικά νοσήματα
Η παιδοψυχιατρική εργοθεραπεία
Η παιδοψυχιατρική εργοθεραπείας παρεμβαίνει σε διαταραχές και προβλήματα, που εμποδίζουν τη λειτουργική επίδοση των παιδιών και εφήβων και στοχεύει στην ανάπτυξη, τη βελτίωση ή την επανάκτηση των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων, στις οποίες υπολείπονται. Μέσα από επιλεγμένα θεραπευτικά προγράμματα και δραστηριότητες συντελεί στην ανάπτυξη και ωρίμανση της συναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού σε τομείς που αφορούν γνωστικές/αντιληπτικές δεξιότητες, ψυχοκινητικές δεξιότητες και δραστηριότητες καθημερινής ζωής.
Η ψυχιατρική εργοθεραπεία γίνεται σε παιδιά και εφήβους με διαγνωσμένες ψυχικές διαταραχές από τον παιδοψυχίατρο. Σκοπός των θεραπευτικών προγραμμάτων εργοθεραπείας είναι να βοηθήσουν το παιδί να ανακτήσει την καθημερινή του λειτουργικότητα.
Ο ψυχιατρικός εργοθεραπευτής βοηθά το παιδί μέσω του έργου να βελτιώσει τις γνωστικές και συναισθηματικές του δεξιότητες, να ενισχύσει την αυτο-εκτίμησή του και την αίσθηση της επίτευξης και να ολοκληρώσει τις δραστηριότητες καθημερινής ζωής του (προσωπική φροντίδα, παιχνίδι, σχολείο).
Ο ψυχιατρικός εργοθεραπευτής λειτουργεί συμβουλευτικά προς το σπίτι και το σχολικό πλαίσιο, προτείνοντας παρεμβάσεις που στόχο έχουν την ενίσχυση της θεραπευτικής προσπάθειας.
Ορισμένες από τις ψυχικές διαταραχές με τις οποίες ασχολείται ο ψυχιατρικός Εργοθεραπευτής είναι:
Ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές της ομιλίας και της γλώσσας ή της κινητικής λειτουργίας
Διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός, σύνδρομο Asperger, σύνδρομο Rett, αποδιοργανωτική διαταραχή της παιδικής ηλικίας)
Μαθησιακές δυσκολίες
Ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές των σχολικών ικανοτήτων
Υπερκινητικότητα, Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητα ΔΕΠ-Υ
Διαταραχές διαγωγής, Σχολική άρνηση
Διαταραχές στη συμπεριφορά και το συναίσθημα
Διαταραχές της κοινωνικής λειτουργικότητας
Διαταραχές στη σίτιση και την πρόσληψη τροφής στη βρεφική και νηπιακή ηλικία
Διαταραχές στερεοτυπικών κινήσεων
Ψυχαναγκαστική- Καταναγκαστική διαταραχή- Ιδεοψυχαναγκαστική
Άγχος, Φοβίες, Κρίσεις Πανικού
Διαταραχές μετά από ψυχοτραυματικό στρες (PTSD)
Διαταραχές συναισθηματικές της διάθεσης– κατάθλιψη
Ψυχωτικές διαταραχές
Αυτοκτονική ή αυτοτραυματική συμπεριφορά
Ψυχογενή Ανορεξία και Βουλιμία
Διαταραχές του ύπνου στα παιδιά και τους εφήβους
Ψυχοσωματικές διαταραχές
Διαταραχές της ταυτότητας του φύλου
Εφηβική παραβατικότητα και αντικοινωνική συμπεριφορά
Διεπιστημονική συνεργασία: Επιλέξτε έναν εργοθεραπευτή με εξειδίκευση, ο οποίος να βρίσκεται σε ένα αναπτυξιακό κέντρο και να έχει θεραπευτική εποπτεία. Ενδεχομένως, το παιδί σας να χρειαστεί συνδυαστική θεραπεία εργοθεραπείας- λογοθεραπείας. Τέλος, μπορεί το παιδί σας να χρειαστεί να εξεταστεί και από άλλους επιστήμονες υγείας, παιδοψυχίατρο, λογοθεραπευτή, ψυχολόγο, ειδικό παιδαγωγό για να γίνει διεπιστημονική προσέγγιση.
ΒΙΝΤΕΟ : Παιδιατρική Αναπτυξιακή εργοθεραπεία ομιλία εργοθεραπευτή
Το παρακάτω βίντεο δείχνει πως γίνεται η αξιολόγηση στην εργοθεραπεία και ποια είναι τα θεραπευτικά μέσα που χρησιμοποιεί ο εργοθεραπευτής.
Το βρήκατε αυτό χρήσιμο;
Κλείστε μια συνάντηση με έναν εργοθεραπευτή.
Τι σκέπτεστε; Ρωτήστε μας σχετικά με το θέμα που σας απασχολεί.
Σχετική βιβλιογραφία